Istnieje wiele różnych dyscyplin zajmujących się tematami gry i zabawy – każda z nich traktuje o innym ich aspekcie: teoria gier jest obszarem zainteresowań nauk matematycznych i ekonomicznych, teorie zabawy znajdziemy w tekstach socjologów (Caillois, Znaniecki) , psychologów (Piaget, Wygotski) i antropologów (Huizinga, Postman). W naukach pedagogicznych zabawa jest obecna głównie dzięki książce prof. Okonia "Zabawa a rzeczywistość", istnieje także metodyka pracy z grupą zwana pedagogiką zabawy.Ludologia jako dyscyplina zainteresowana grami jest tworem nowym. Powstała jako naukowa odpowiedź na dynamiczny rozwój branży gier elektronicznych. Szybko okazało się, że tradycyjne metody badawcze nie są w stanie sprostać nowemu zjawisku – pojawiła się potrzeba określenia gry jako takiej oraz zebrania teorii wypracowanych przez odległe od siebie dyscypliny. Po raz pierwszy, odwołując się do klasycznego tekstu Huizingi, terminu Ludology użył G. Frasca.
Przed 2000 rokiem do analiz gier wykorzystywało metodologię narratologii. Okazała się ona jednak nieadekwatna – gry są odrębnym tworem kultury, rządzą się innymi prawami niż liniowy układ tekstu. Ich cechą specyficzną jest ergodyczność (ergos - "praca" i hodos - "ścieżka, droga"). Podczas obcowania z tekstem odbiorcy przypada rola pasywna, w przypadku gier jest on współtwórcą narracji, w interaktywnym procesie aktualizuje jedną z potencjalnych ścieżek gry. Gra jest strukturą otwartą działającą na zasadzie sprężenia zwrotnego pomiędzy systemem zasad i użytkownikami. W tym rozumieniu jako grę możemy traktować także cyberteksty (powiązane hiperlinkowo narracje) czy klasyczne gry paragrafowe.
Każda gra składa się z : reguł (ograniczają możliwe akcje graczy, nie podlegają negocjacji, są wyczerpujące i obowiązujące wszystkich uczestników), strategii i taktyki (plan), wzorów interakcji (akcje, wybory tworzące daną rozgrywkę) oraz świata gry (przedstawionego uniwersum). Ważnym jej elementem jest istnienie celu, który wyznaczany i ewaluowany na mocy obowiązujących zasad jest przedmiotem rywalizacji uczestniczących graczy. Mihaly Csikszentmihalyina atrakcyjność danej gry wyjaśnia teorią przepływu - jest to pozytywny stan psychiczny pojawiający się przy równowadze trudności zadania wobec umiejętności gracza (zbyt łatwe prowadzi do znudzenia, zbyt trudne do niepokoju).
Gra nie jest powiązana z żadnym konkretnym medium, według Marshalla McLuhana sama w sobie może być postrzegana jako sytuacja komunikacji. Niezależnie czy mówimy o grach planszowych, komputerowych czy sportowych ich teoretyczna struktura jest taka sama, a głównym ich wyznacznikiem jest wysoki stopień interaktywności i formalizacja zasad.
Luduologia powoli walczy o status odrębnej dyscypliny naukowej, póki co musi jednak stworzyć odpowiednią bazę teoretyczną. Chociaż obszar badań został dokładnie zdefiniowany, wciąż brakuje spójnej metodologii i języka studiów nad grami – w związku z tym ludologia przypomina bardziej interdyscyplinarną hybrydę niż samodzielną gałąź nauki. Mimo trudności wciąż zwiększa się ilość ośrodków i badaczy z różnych dziedzin zainteresowanych badaniem gier.
Powoli kształtuje się środowisko badaczy gier. Odbywające się cykliczne konferencje Board Game Studies. Podczas spotkań prezentowane są referaty historyków, matematyków, informatyków, psychologów, pedagogów, antropologów, twórców gier jak i ich kolekcjonerów. Wielu ludologów prowadzi swoje blogi internetowe (Jespre Juul, Gonzalo Frasca), istnieją także liczne periodyki tematyczne (np. Game Studies).
W Polsce ludologia jest obecna głównie dzięki Polskiemu Towarzystwu Badania Gier. Od kilku lat organizują oni konferencje, skupiają i wspierają badaczy zajmujących się tematyką gier, oraz wydają czasopismo „Homo Ludens”. Ludologia zaczyna pojawiać się także na uniwersytetach. Uniwersytet Adama Mickiewicza otworzył w 2009 roku Pracownie Badań Ludologicznych w Glottodydaktyce i Komunikacji Interkulturowej, a na Uniwersytecie Warszawskim od 2010 roku działa Międzywydziałowe Koło Naukowe Ludus.
0 Responses so far.
Prześlij komentarz